Leczenie zachowawcze
Premium Clinic Stomatolog Pruszcz Gdański

Próchnica jest zaraźliwą chorobą bakteryjną, będącą najczęściej występującym wśród pacjentów stomatologicznych problemem. Jest ona główną przyczyną zniszczenia zębów, prowadzącego często nawet do ich utraty. Powstawanie ubytków spowodowane jest najczęściej zaniedbaniami higienicznymi pacjentów, związanymi zwykle z brakiem świadomości o znaczeniu zdrowego, pełnego uzębienia.

Próchnica jest zaraźliwą chorobą bakteryjną, będącą najczęściej występującym wśród pacjentów stomatologicznych problemem. Jest ona główną przyczyną zniszczenia zębów, prowadzącego często nawet do ich utraty. Powstawanie ubytków spowodowane jest najczęściej zaniedbaniami higienicznymi pacjentów, związanymi zwykle z brakiem świadomości o znaczeniu zdrowego, pełnego uzębienia.

Stomatologia zachowawcza jest dyscypliną zajmującą się szeroko pojętym problemem próchnicy- od profilaktyki, czyli jej zapobiegania, po leczenie jej następstw- zaawansowanych, wywołanych działaniem bakterii zmian w tkankach twardych zęba. W jej zakres wchodzą także działania związane z odbudową ubytków pochodzenia niepróchnicowego. To właśnie w celu leczenia zachowawczego pacjenci najczęściej zgłaszają się do lekarza stomatologa.

Wizyta w gabinecie ukierunkowana na leczenie zachowawcze rozpoczyna się od dokładnego bezpośredniego badania stanu uzębienia pacjenta z włączeniem badania na żywotność, umożliwiającego wykrycie ewentualnych stanów zapalnych miazgi, bądź jej martwicy. Istotnym elementem jest także wykonanie zdjęcia pantomograficznego, które pozwala zdiagnozować obecność zmian, które nie są widoczne w badaniu wewnątrzustnym.

W przypadku gdy nie stwierdza się ognisk próchnicy w trakcie tzw. przeglądu ani po analizie zdjęcia RTG, skupić należy się na zapobieganiu ich powstawania w przyszłości.

Profilaktyka próchnicy w gabinecie stomatologicznym obejmuje stosowanie różnego rodzaju preparatów fluorkowych, a także lakowanie świeżo wyrzniętych przedtrzonowych i trzonowych zębów stałych. Działania te mają na celu odpowiednio: wzmocnienie szkliwa poprzez jego remineralizację oraz zmniejszenie podatności na próchnicę poprzez likwidację zagłębień anatomicznych, będących miejscami zalegania płytki bakteryjnej.

Rzeczywiste leczenie podejmuje się w sytuacji, gdy doszło do próchnicowego zniszczenia tkanek zęba. Ma ono na celu przywrócenie anatomicznego kształtu, koloru zęba, a także jego funkcji, której zaburzenie związane jest ze znaczną utratą tkanek twardych.

Leczenie rozpoczyna się standardowo od podania znieczulenia, które gwarantuje bezbolesny przebieg zabiegu. Dostępność anestetyków miejscowych jest obecnie na tyle duża, że zniesienie bólu, nawet u osób uczulonych na niektóre leki, nie stanowi problemu. Następnym etapem jest otwarcie ubytku, czyli stworzenie takiego dostępu do próchnicowo zmienionej zębiny, który zapewni odpowiedni wgląd w pole zabiegowe oraz umożliwi wprowadzenie do ubytku narzędzi służących do usunięcia zdemineralizowanej tkanki. Zębina próchnicowa usuwana jest mechanicznie przy pomocy wierteł. Zasadą jest tu maksymalne opracowanie zmienionej zębiny przy minimalnej utracie zdrowych tkanek zęba. Po dokładnym oczyszczeniu ubytku i odizolowaniu go od dostępu śliny, przystępuje się do jego wypełnienia. Z wyboru stosowane są w tym celu materiały kompozytowe najnowszej generacji. Ogromna różnorodność dostępnych barw oraz przezierności materiałów umożliwia dopasowanie koloru wypełnienia do rzeczywistego odcienia zęba tak, by było możliwie najbardziej estetyczne i niedostrzegalne niewprawnym okiem. Obecnie, podczas wykonywania wypełnień, dąży się do odwzorowania w jak najwyższym stopniu anatomii zęba sprzed leczenia. Bruzdy i guzki kształtowane są tak, aby spełniały swoje funkcje, zapewniając jak najbardziej zbliżone do fizjologicznych kontakty zwarciowe z zębami przeciwstawnymi, ale oczywiście także po to, aby ząb wyglądał naturalnie. Materiał kompozytowy wiąże pod wpływem światła, tak więc, po ukształtowaniu wypełnienia, do jego polimeryzacji wykorzystywana jest w gabinecie lampa UV. Utwardzona odbudowa jest dopasowywana do warunków występujących w jamie ustnej za pomocą kalki i w ostatnim etapie dokładnie polerowana. Pamiętać należy o okresowym kontrolowaniu wypełnień, aby w porę zareagować na ewentualne rozszczelnienia materiału i tym samym zapobiec powstaniu próchnicy wtórnej.

Powstanie ubytków niepróchnicowego pochodzenia nie ma związku z występowaniem w jamie ustnej bakterii ani z podażą cukrów. Ubytki takie powstają najczęściej w wyniku nieprawidłowego szczotkowania zębów, szkodliwych nawyków (jak np. gryzienie długopisu), niekontrolowanego zaciskania i zgrzytania zębami (tzw. bruksizm), często są też ściśle związane z wadami zgryzu i przeciążeniem zgryzowym poszczególnych zębów. Do niepróchnicowych patologii powodowanych wyżej wymienionymi czynnikami zalicza się abfrakcję i abrazję. Ubytki takie najczęściej lokalizują się w okolicy szyjki zęba. Inną przyczyną utraty tkanek twardych zęba, niezwiązaną z działalnością bakterii, jest erozja, czyli rozpuszczanie szkliwa i zębiny przez kwasy pochodzące z zewnątrz. Dzieje się tak u osób, u których pH w jamie ustnej jest długotrwale obniżone w wyniku częstego spożywania kwaśnych pokarmów i napojów, jak np. sok pomarańczowy. Postępowanie w przypadku ubytków niepróchnicowego pochodzenia wygląda analogicznie do leczenia ubytków próchnicowych, z pominięciem etapu usuwania zdemineralizowanych tkanek. Po podaniu znieczulenia ubytek jest odświeżany, a odsłonięta zębina pokrywana odpowiednio dobranym materiałem. W przypadku ubytków pochodzenia niepróchnicowego, aby uniknąć ich powracania, bardzo istotnym jest odnalezienie i leczenie przyczyny ich powstawania.