Endodoncja, leczenie kanałowe
Premium Clinic Stomatolog Pruszcz Gdański
Leczenie kanałowe wdrażane jest w przypadkach, gdy miazga zęba uległa obumarciu lub znajduje się w nieodwracalnym stanie zapalnym. Przyczyn chorób miazgi może być wiele- od najczęstszych, jakimi są głębokie, sięgające komory zęba ubytki próchnicowe, po rzadsze, jak przeciążenia zgryzowe związane z występowaniem węzła urazowego, czy zespoły periodontologiczno- endodontyczne.
Jak wygląda leczenie kanałowe?
Pierwotne leczenie kanałowe rozpoczyna się od podania znieczulenia, które cierpiącemu pacjentowi zwykle niemal natychmiast przynosi ulgę w bólu. W przypadku znacznie zniszczonych zębów przed rozpoczęciem leczenia endodontycznego przystępuje się do odbudowy brakujących ścian, ułatwiając tym samym dalsze postępowanie. Kolejnym etapem jest izolacja leczonego zęba od środowiska jamy ustnej. Zwykle dokonuje się tego za pomocą koferdamu, czyli specjalnej gumy rozpinanej na zębie za pomocą przeznaczonej do tego klamry. Po zapewnieniu suchości pola zabiegowego, lekarz przystępuje do wykonania dostępu endodontycznego, czyli usunięcia za pomocą wiertła tkanek twardych zęba, w celu uwidocznienia ujść kanałów korzeniowych. Dokładne opracowanie dna komory zmniejsza prawdopodobieństwo przeoczenia anomalii anatomicznych związanych z liczebnością kanałów w danym zębie. Odnalezienie przez lekarza ujść wszystkich z nich pozwala na uniknięcie powikłań, czyniąc tym samym efekt leczenia bardziej przewidywalnym. Po przygotowaniu ujść wszystkich kanałów przystępuje się do usunięcia zmienionej zapalnie lub martwej miazgi. Polega to na zerwaniu i wyłuszczeniu pęczka naczyniowo-nerwowego odżywiającego ząb. Dokładne oczyszczenie z pozostałości tej tkanki jest bardzo istotne, ponieważ zapobiega rozwojowi tzw. resztkowego zapalenia miazgi, będącego wskazaniem to ponownego leczenia. Na podstawie zdjęcia radiologicznego, linijki endodontycznej oraz wskazań endometru określa się następnie długość roboczą kanału. Dokonanie dokładnego pomiaru jest kluczem do sukcesu całego leczenia. Zmierzone kanały następnie poszerza się, wykorzystując giętkie, bardzo cienkie narzędzia skrawające. Do tego celu wykorzystać można pilniki ręczne, bądź starannie opracowane, przeznaczone do tego systemy maszynowe. Opracowanie mechaniczne uzupełnia się chemicznym, polegającym na obfitym płukaniu kanałów roztworami odkażającymi, z podchlorynem sodu na czele. Działanie w kanałach ma na celu usunięcie możliwie jak największej ilości bakterii, które rozwinęły się w nich wywołując stan zapalny. Dokładnie poszerzony, odkażony i osuszony kanał korzeniowy gotowy jest do wypełnienia. W tym celu wykorzystuje się obecnie plastyczną żywicę, tzw. gutaperkę. Jest to materiał bardzo elastyczny, a dzięki temu szczelnie przylegający do ścian kanału, zapewniający tym samym odizolowanie od środowiska zewnętrznego oraz zapobieganie powtórnemu zakażeniu. Efekt leczenia sprawdzany jest poprzez wykonanie zdjęcia rentgenowskiego, które weryfikuje przede wszystkim, czy kanały wypełnione zostały do samego końca.
Zwieńczeniem prawidłowo przeprowadzonego i zakończonego leczenia kanałowego jest odbudowa leczonego zęba. W związku z brakiem odżywienia i często znacznym zniszczeniem próchnicowym, zęby takie są znacznie osłabione. Narażenie ich na działanie sił żucia może doprowadzić do ich przeciążenia, złamania oraz konieczności usunięcia. Aby utrzymać je w jamie ustnej jak najdłużej istotne jest więc ich wzmocnienie. Obecnie standardem jest odbudowa martwego zęba przy pomocy włókna szklanego, czyli specjalnego sztyftu z bardzo twardego materiału, którego wprowadzenie do jednego z kanałów zmniejsza ryzyko poprzecznego złamania zęba. Bardzo ważnym jest, żeby ząb został wzmocniony jak najszybciej, aby zminimalizować ryzyko jego zniszczenia w okresie między wizytami. W przypadku szczególnie zniszczonych zębów, po leczeniu kanałowym należy rozważyć ich odbudowę protetyczną. Po wypełnieniu kanałów i zacementowaniu włókna szklanego ząb jest w takim przypadku szlifowany, pobierany jest wycisk i przy współpracy z technikiem projektowana i wykonywana jest korona izolująca ząb od środowiska jamy ustnej i chroniąca go przed urazami mechanicznymi
W sytuacji, gdy efekt leczenia nie jest przewidywalny, pacjent informowany jest o jego warunkowym trybie i podejmuje decyzję na własną odpowiedzialność. Warto jednak pamiętać, że leczenie endodontyczne jest zwykle jedyną możliwością uratowania i zachowania w jamie ustnej zęba, którego stan zapalny przeszedł na tkanki okoliczne powodując ich destrukcję. Dokładne opracowanie i obfite płukanie, mogą spowodować cofnięcie powstałych zmian i powrót do pełnego zdrowia. Alternatywą dla endodoncji jest w przypadku dużych zmian okołowierzchołkowych jedynie usunięcie zęba.